Ang Inang Matapobre

Laging bukambibig ni Aling Osang na ang anak na engineer na si Monching ay dapat lang makapag-asawa ng isang mayaman, dahil may mataas itong katungkulan sa kompanyang pinapasukan at topnotcher pa sa board exam, Kaya gayon na lamang ang galit at pagkabigla nito nang malaman niyang si Corazon na kapitbahay niya ang naging kasintahan ng anak. Ayaw niya sa babaing itoy. Gagawa siya ng paraan upang mapaglayo ang dalawa.

Kinausap ni Aling Osang ang anak, ipinakakalas kay Corazon. "Ngunit, Mama, si Corazon ay mahal ko at mahal din niya ako. Mabait siya, masipag, magalang, at kilala n'yo ang pamilya. Isa rin siyang kapita-pitagang guro. Bakit ayaw n'yo sa kanya?"

"Gusto ko'y mayaman ang mapangasawa mo. Kung si Corazon lang, hindi ako makapapayag."

"Pero, hindi mahirap sina Corazon, Mama. May lupa't bahay sila, may tindahan may niyugan."

"Pero hindi rin sila mayaman! May tindahan at niyugan nga, tatlo naman silang magkakapatid na maghahati kung saka-sakali. Baka maging sandalan ka lang ng pamilya niya pagdating ng araw. Higit pa kay Corazon ang babaing hinahangad ko para sa iyo, anak. Huwag mo sana akong bibiguin."

Tumahimik na lang si Monching upang huwag nang humaba pa ang pagtatalo nila ng ina. Nag-iisa siyang anak at lumaki siyang masunurin.

Mula noon, naging madalang na ang pagkikita nila ni Corazon. Tinanggap ni Monching ang malalaking project ng kompanya sa iba't ibang lugar sa Visayas at Mindanao. Si Corazon naman ay naging abala rin sa pagtuturo lalo na nang ma-promote ito bilang Head Teacher.

Mahigit dalawang taon ang mabilis na lumipas.

Nakatanggap ng sulat si Aling Osang mula kay Monching. Ito pala ay may asawa't anak na sa Bacolod.

Anang isang bahagi ng sulat:

"Mama, napikot po ako ng solong anak ng boss ko. Nagpakasal po kami at ngayon ay 3 months old na ang baby girl namin na kamukha ninyo. Napakayaman po ng boss ko, na ama ni Lanie. Binilhan po kaming lupa at bahay na pinuno ng mamahaling kasangkapan. May ipinagawa rin akong playhouse sa gilid ng bahay. Sana mabigyan ko kayo ng maraming apo, Mama. Kalakip nito ang Twenty thousand pesos para sa pagbabakasyon n'yo ni Papa rito sa Bacolod, Aasahan ko po kayo sa Linggo.

Excited na itiniklop ni Aling Osang ang sulat.

"Martes pa lang ngayon, hindi ko na mahihintay pa ang araw ng linggo. Sabik na akong makita sila."

Nang araw ring iyon ay bumiyahe ang mag-asawa mula Bohol patungong Bacolod via Cebu. Nang sapitin nilaang tahanan ng anak, sa gate ay, sinalubong sila ng katulong at napag-alamang wala roon si Monching, nasa Davao, kasama ang Father-in-law, sa Sabado pa ng gabi ang dating.

Miyerkules na noon kaya nag-pasiya ang mag-asawa na hintayin na lang ang anak kay sa bumalik pa ng Bohol.

Lumabas ng pinto si Lanie, ang asawa ni Monching. Maganda ito, ngunit bakit hindi man lamang nagmano sa kanila gayong sinabi na ng maid kung sino sila. Ni hindi nga sila nginitian, pormal itong nagsalita:

"Wala pa si Monching eh. Kung hihintayin ninyo, okey lang."

At inutusan ang katulong na ihatid ang dalawa sa tutuluyan nito ang playhouse sa gilid ng bahay.

Tatlong araw at tatlong gabi na sina Aling Osang sa playhouse, hinahatiran ng pagkain ng katulong, ngunit minsan man ay hindi pa sila nakapasok sa loob ng malaking bahay. Ni hindi na nga nila nakita o nakausap muli ang manugang na halatang malayo ang loob pa kanila.

Sabado ng tanghali. Lumabas ng bahay si Lanie, kasama ang yaya na may kalong na bata. Agad ay lumapit Si Aling Osang, sabik na niyakap at hinalikan ang apo. Pagalit na nagsalita si Lanie, "Tama na, baka mangati ang bata!" Sumakay ito ng kotse, kasama ang anak at yaya at lumabas ng gate. Ang na iwang katulong ang nagsabing pupunta si Lanie sa bahay ng ina na di-kalayuan doon, tapos ay tutuloy sa airport upang salubungin ang ama at si Monching.

Nakadama ng tuwa si Aling Osang. Naligo silang mag-asawa sa maliit na banyo sa gilid ng playhouse. Nagbihis at sabik na hinintay ang pagdating ng anak. Makapapasok na sila sa malaking bahay, ang isip ni Aling Osang. Makikita na niya ang loob nito.

Ngunit lumalim na ang gabi ay wala pa rin si Monching, pati na si Lanie. Nakatulog na sila sa kahihintay.

Linggo ng umaga. Nagising sina Aling Osang sa katok sa pinto. Sinabi ng maid na maaantala raw ang uwi ni Monching sa susunod na linggo pa dahil may panibagong project na namang sinisimulan. May iniabot na Two thousand pesos kay Aling Osang ang maid. Ipinabibigay raw ni Lanie para pamasahe pabalik ng Bohol.

"Sa loob ng bapor, iniisip ni Aling Osang ang mahal na anak, Bakit parang napakahirap yata niya itong makita? Halos tatlong taon na itong nawalay sa kanya. Maligaya kaya ito sa piling ng maganda at mayamang asawa ngunit pangit ang ugali? Kung si Corazon ang nakatuluyan ni Monching, ilang apo na kaya ngayon ang sa kanya ay yumayakap at naglalambing?

Sising-sisi si Aling Osang. Siya ang naging dahilan kung kaya lumayo si Monching at nagtrabaho sa ibang lugar. Kailan kaya sila muling mag-kikita? Alam niyang hindi ito uuwi ng Bohol upang maiwasan si Corazon na hanggang ngayon ay patuloy na nagmamaha at umaasa.

Kung hindi naging matapobre Alihg Osang, sana'y nakita niyang higit ang halaga ng magandang ugali kaysa sa materyal na kayamanan.